سنجش و رتبه‌بندی شاخص‌های مؤثر در تقسیمات محله‌ای (مورد: محله‌های درکه و قیطریه منطقه یک کلانشهر تهران)

نویسندگان

  • جمیله توکلی‌نیا عضو هیأت علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • فرانک سعیدی‌فرد کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری و مدرس دانشگاه غیرانتفاعی آبا، تهران، ایران
  • نوبخت سبحانی دانشجوی دکتری برنامه‌ریزی شهری، واحد علوم تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

محله‌ها به‌عنوان یکی از عناصر اصلی مدیریت شهری و نمادی از یک شهر سنتی اسلامی از گذشته تا امروز موردتوجه برنامه ریزان قرارگرفته‌اند. تقسیمات محله‌های شهری از دوره اسلامی تا دوره جدید دستخوش تغییر و تحول شده است. محله بندی درگذشته بر اساس شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و در دوران معاصر بر اساس شاخص‌های کالبدی، سیاسی و اقتصادی صورت گرفته است. منطقه 1 شهر تهران نیز که شامل روستاهای قدیمی تغییر شکل یافته و محله‌های جدید شهری است، با توجه به شرایط پیش‌آمده، ناشی از مرزبندی‌های جدید با مشکلاتی چون جدایی گزینی اجتماعی، تفکیک فضایی درون محله، درهم‌ریختگی کاربری‌ها و محدودیت‌ها و مشکلات خدمات‌رسانی روبرو است. پژوهش حاضر با تحلیل شاخص‌های تقسیمات محله‌ای تدوین‌شده است. روش بکار گرفته‌شده توصیفی- تحلیلی است که از روش چندمعیاره (تاپسیس) جهت مرزبندی محلات موردمطالعه استفاده‌شده است. نتایج حاصل از مدل تاپسیس منعکس‌کننده این مطلب است که در بین مؤلفه‌های موردسنجش در بین دو گروه ساکنان محله و مسئولان، ویژگی اجتماعی و فرهنگی بیشترین نقش را در مرزبندی محلات داشته است تلفیق آن‌ها با شاخص‌های سیاسی، اداری، کالبدی و اقتصادی که کارایی بیشتری در مرزبندی محلات به همراه خواهد داشت. در نتیجه شاخص‌های مورد ارزیابی با در نظر گرفتن شرایط بومی، تأکید بر عناصر طبیعی محلات، ویژگی‌های مشترک فرهنگی ساکنان، ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی محلات، منافع مشترک مادی و معنوی با توجه به نشانه‌های هویت زا و با در نظر گرفتن مشارکت مردم در تعیین حدود محله حائز اهمیت است.محله‌ها به‌عنوان یکی از عناصر اصلی مدیریت شهری و نمادی از یک شهر سنتی اسلامی از گذشته تا امروز موردتوجه برنامه ریزان قرارگرفته‌اند. تقسیمات محله‌های شهری از دوره اسلامی تا دوره جدید دستخوش تغییر و تحول شده است. محله بندی درگذشته بر اساس شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و در دوران معاصر بر اساس شاخص‌های کالبدی، سیاسی و اقتصادی صورت گرفته است. منطقه 1 شهر تهران نیز که شامل روستاهای قدیمی تغییر شکل یافته و محله‌های جدید شهری است، با توجه به شرایط پیش‌آمده، ناشی از مرزبندی‌های جدید با مشکلاتی چون جدایی گزینی اجتماعی، تفکیک فضایی درون محله، درهم‌ریختگی کاربری‌ها و محدودیت‌ها و مشکلات خدمات‌رسانی روبرو است. پژوهش حاضر با تحلیل شاخص‌های تقسیمات محله‌ای تدوین‌شده است. روش بکار گرفته‌شده توصیفی- تحلیلی است که از روش چندمعیاره (تاپسیس) جهت مرزبندی محلات موردمطالعه استفاده‌شده است. نتایج حاصل از مدل تاپسیس منعکس‌کننده این مطلب است که در بین مؤلفه‌های موردسنجش در بین دو گروه ساکنان محله و مسئولان، ویژگی اجتماعی و فرهنگی بیشترین نقش را در مرزبندی محلات داشته است تلفیق آن‌ها با شاخص‌های سیاسی، اداری، کالبدی و اقتصادی که کارایی بیشتری در مرزبندی محلات به همراه خواهد داشت. در نتیجه شاخص‌های مورد ارزیابی با در نظر گرفتن شرایط بومی، تأکید بر عناصر طبیعی محلات، ویژگی‌های مشترک فرهنگی ساکنان، ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی محلات، منافع مشترک مادی و معنوی با توجه به نشانه‌های هویت زا و با در نظر گرفتن مشارکت مردم در تعیین حدود محله حائز اهمیت است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

سنجش و رتبه بندی شاخص های مؤثر در تقسیمات محله ای (مورد: محله های درکه و قیطریه منطقه یک کلانشهر تهران)

محله ها به عنوان یکی از عناصر اصلی مدیریت شهری و نمادی از یک شهر سنتی اسلامی از گذشته تا امروز موردتوجه برنامه ریزان قرارگرفته اند. تقسیمات محله های شهری از دوره اسلامی تا دوره جدید دستخوش تغییر و تحول شده است. محله بندی درگذشته بر اساس شاخص های اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته است و در دوران معاصر بر اساس شاخص های کالبدی، سیاسی و اقتصادی صورت گرفته است. منطقه 1 شهر تهران نیز که شامل روستاهای قدیمی...

متن کامل

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

متن کامل

واکاوی عوامل مؤثر بر افزایش رانت زمین شهری در منطقه یک کلانشهر تهران

مدیریت زمین شهری جهت کنترل رانت یکی از عرصه­های کلیدی جهت پیش برد توسعه پایدار در کشورهاست. از این رو، محدویت در منابع و عرضه زمین در مقابل تقاضای روز افزون جمعیت شهری باعث ایجاد ارزش اضافی زمین و بروز تقاضای سوداگرانه شده که این امر باعث افزایش قیمت زمین و به تبع آن مسکن شده است. بنابراین بکارگیری سیاست­های مناسب جهت برون رفت از وضعیت نامناسب رانت در فضاهای شهری امری ضروری بوده و از جایگاه بال...

متن کامل

توسعه راهبردی محلات شهری(مورد مطالعه: منطقه ۱۱ کلانشهر تهران)

مقدمه و هدف پژوهش: شاخص‌ترین ویژگی شهرهای بزرگ ساختار پیچیده آن‌هاست. فقر شهری نیز یکی از پدیده‌های پیچیده است که طی چند دهه اخیر در مراکز شهری، مهم‌ترین معضل شهری محسوب می‌شود و به‌واسطه آثار سوء و جلوگیری از گسترش آن، شناخت دقیق پهنه‌های فقر در شهرها را طلب می‌کند.این پژوهش پس از شناسایی پهنه‌های فضایی فقر شهری در محلات عرفی منطقه 11 شهر تهران ؛زمینه را برای برنامه ریزان و مدیران شهری در تصمی...

متن کامل

سنجش کیفیت زندگی شهری در کلانشهر تهران

شناخت و سنجش کیفیت زندگی در نواحی کلانشهر تهران که معلول  اقدامات مدیریت شهری و سایر نهادهای دولتی و خصوصی است، موضوع بسیار حیاتی است که با توجه به عدم سنجش کیفیت زندگی شهری در پهنه پایتخت تاکنون، می تواند زمینه ای برای ترسیم نقشه راهی برای مدیریت شهری و سایر نهادهای مسئول در جهت آگاهی از وضعیت موجود و اقدام برای تحقق صورت وضعیت مطلوب باشد. بر این اساس اهداف مقاله حاضر را می توان در استخراج شاخ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 26

صفحات  1- 20

تاریخ انتشار 2016-11-10

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023